Elżbieta II kobieta zmieniającego się świata – autorski szlak po Londynie związany z Jej Wysokością

Elżbieta II jest królową rekordzistką! Ta 92-letnia monarchini zasiada na tronie już 66 lat i nie zamierza abdykować. Długi staż dał jej szansę nie tylko naocznie obserwować zmiany na świecie, ale także tworzyć niezwykłą historię XX i XXI wieku.

Właściwie niewiele wskazywało, że Elżbieta II zasiądzie na tronie brytyjskim, będąc trzecią w kolejności, jako wnuczka panującego monarchy. Gdy umarł dziadek, na tronie zasiadł stryjek. Zrozpaczony brakiem możliwości poślubienia swojej ukochanej (protokół nie pozwalał na zawarcie związku małżeńskiego z rozwódką, a ta była dwukrotną) postanowił abdykować po 11 miesiącach. Wówczas ojciec Elżbiety, Jerzy VI, zasiadł na tronie. Od tego momentu mogła się posługiwać tytułem – Jej Królewska Wysokość Księżniczka Elżbieta.

Będąc Księżniczką Elżbietą od najmłodszych lat była wtajemniczona w zawiłości funkcjonowania dworu i pracy monarchy. Nawet jako kilkuletnia dziewczynka miała świadomość swojej pozycji i faktu, że jest bezpośrednią następczynią tronu. Kiedy premier Churchill zwrócił się do niej “Dzień dobry, mała damo”, ta bez namysłu poprawiła go słowami: “Nie jestem małą damą, jestem księżniczką Elżbietą”.

Po wojnie, którą spędziła m.in. w pobliskim parku kopiąc elementy fortyfikacji, w wieku dziewiętnastu lat udało jej się namówić ojca, by pozwolił jej wstąpić do kobiecej służby wojskowej. Tam przeszkolono ją na mechanika i kierowcę oraz otrzymała stopień podporucznika. Występując w mundurze wojskowym na balkonie podczas obchodów Zwycięstwa Londynu w maju 1945 wywołała ogromny aplauz u zgromadzonych.

Niektórzy twierdzą, że pierwszy raz o charakterze swojego panowania wspomniała w wieku 21 lat podczas pierwszej podróży zagranicznej. W Kapsztadzie stwierdziła: Oświadczam wobec was wszystkich, iż poświęcę całe moje życie, jakiekolwiek będzie, długie czy krótkie, służbie wam i Wielkiemu Imperialnemu Commonwealthowi, którego członkami jesteśmy my wszyscy.

Elżbieta zawsze miała zdecydowany charakter. Swój upór pokazała także w wyborze życiowego partnera, który, delikatnie mówiąc, nie przypadł rodzicom do gustu. Filipa, swojego dalszego kuzyna, poznała jako trzynastoletnia dziewczynka podczas podróży do Dartmouth, gdzie służył jej jako przewodnik. Zaprzyjaźnili się. Mimo, iż młodzieniec miał powiązania z tronem greckim, dla rodziców Elżbiety był człowiekiem niewystarczająco sytuowanym i o nieadekwatnym statusie rodzinno-społecznym. Ten wysoki, starszy od niej mężczyzna skradł jej serce. W 1946 roku na zamku w Balmoral doszło do zaręczyn. Jerzy VI oraz matka Elżbieta zdecydowali się wysłać córkę do Afryki licząc, że zapomni o kandydacie na męża. Ich oczekiwania się jednak nie spełniły – rok później informację o zaręczynach podano do publicznej wiadomości, a w 1948 wzięli ślub.

Koronacja była transmitowana przez krajową telewizję i świętowana na całym świecie. Chcąc być perfekcjonistką, przez wiele miesięcy przygotowywała się do wielkiego dnia ucząc się postawy przy stole z dwukilogramową koroną na głowie czy maszerując po korytarzach pałacu z długim prześcieradłem przyczepionym do ramion. W dniu ceremonii pomalowała nawet usta na niebiesko, aby w czarno-białej telewizji wyglądały na bardziej czerwone. I tak w 1953 roku stała się władcą 16 krajów.

Królowa Elżbieta II dużo podróżowała. Jako pierwsza monarchini odwiedziła Australię, Nową Zelandię, Fidżi, Pakistan cz Indie. Za jej czasów rozpadło się także imperium brytyjskie a liczne kolonie uzyskały niepodległość. Poleciała do wielu krajów europejskich i pozaeuropejskich. Również jako pierwszy władca brytyjski uczestniczyła w obradach Kongresu.

Mimo, iż królowa Elżbieta II jest bardzo konserwatywną postacią, sztywno trzymającą się dyktatu protokołu monarszego, potrafi iść z duchem czasu, nawet w kwestiach bardzo zasadniczych. Jako pierwsza królowa pozwoliła swoim dzieciom na rozwód. Do tej pory nie było to praktykowane. Protokolarnie to także ona wyraża zgodę na śluby swoich potomków i wnucząt.

Tradycyjna herbata o godzinie 17 (5 o’clock tea) to wręcz rytuał królowej Elżbiety II. Jak zdradzają dworscy kucharze, monarchini pija TWININGS bez cukru i mleka. Ma natomiast słabość do miętowych czekoladek.

Odwiedzając Londyn szlakiem królowej Elżbiety II swoje pierwsze kroki skierowałam pod Pałac Buckingham, oficjalną siedzibę brytyjskich monarchów. Jak zwykle, kręcą się tam setki osób liczących, że zobaczą postać monarchini w jednym z okien 776-pokojowego pałacu. Nie ukrywam, że i ja miałam taką nadzieję przemierzając codziennie te okolice.

Moim obowiązkowym punktem programu było także podejrzenie codziennej zmiany warty pod pałacem, która odbywa około godziny 11. Aleją The Mall oraz Spur Rd gwardziści w czerwonych marynarkach, czarnych spodniach i puchatych, wysokich czapkach docierają pod bramy pałacu. Część porusza się na koniach, inni pieszo z bronią w ręku. Sporą grupę stanowi także orkiestra, która wybrzmiewa klasyczne a także nowoczesne melodie pod pałacem (słyszałam Simona Garfunkela a nawet The Beatles). Jestem ciekawa, czy Elżbieta II po tylu latach przegląda tę ceremonię z takim samym zainteresowaniem jak zgromadzeni turyści.

W Londynie obecność królowej Elżbiety i w ogóle monarchii czuć w bardzo wielu sytuacjach. Wystarczy spojrzeć na witryny w kioskach i wystawione gazety oraz magazyny, na pewno na przynajmniej jednej znajdzie się nagłówek lub zdjęcie z koroną w tle.

Udałam się na spacer w okolice Hyde Park, a konkretnie pod Pałac Kensington. Z jego okien na pewno widać niewielki Round Pound zamieszkiwany przez łabędzie, które są własnością królowej Elżbiety II. Z resztą, jak każdy jeden w tym kraju. Podobnie jest z delfinami, wielorybami, morświnami, jesiotrami, które powinny być oddawane, jeśli zostały złowione w wodach Zjednoczonego Królestwa.

Elżbieta II ma upodobanie do kapeluszy i dodatków w postaci torebek. Będąc w Londynie udało mi się odwiedzić sklep James Lock&CO, z którym współpracuje Rachel Morgan, od lat projektujący nakrycia głowy dla jej Wysokości. Przyznaję, że po wejściu do eleganckiego salonu oszalałam na punkcie kilku modeli. Ceny jednak były także królewskie. Postanowiłam jednak, że nie wyjdę stąd bez jakiejkolwiek rzeczy, tym bardziej że sama lubię kapelusze i jestem posiadaczką kilku modeli. Ostatecznie kupiłam dekoracyjną wstążkę, delikatny akcent, który będzie pasował do mojej kolekcji. Czy sprawi, że choć trochę nabiorę królewskiej gracji niczym królowa Elżbieta?

A co do torebek, jest posiadaczką ponad 200 modeli torebek firmy Launer. Pierwszą dostała od swojej matki, która otrzymała pierwszy produkt tej firmy. Marka Launer, podobnie jak James Lock&CO otrzymała specjalny certyfikat “Royal Warrant by H.M.The Queen” jako wyłącznego dostawcy na dwór tych dóbr.

Królowa brytyjska stosuje także “torebkowy body language”. Jak pisze Schönburg w swojej książce „Ciekawostki z dworów królewskich”: „Jeżeli Elżbieta II kładzie torebkę na stole, oznacza to, że w ciągu 5 minut ma nastąpić pożegnanie i koniec wizyty. Jeśli chce dotrzymać uzgodnionego wcześniej terminu, przekłada torebkę z lewej ręki do prawej, a damy dworu już wiedzą, że jest to sygnał <Pora iść>. Gdy królowa postawi torebkę na podłodze, daje znać <Ratunku!>. Torebka na lewym ramieniu, a rękawiczki w prawej ręce informują: „Wszystko przebiega doskonale”.

Dekoracyjna wstążka kosztowała dokładnie £15. To sporo ale MUSIAŁAM!

Na przeciwko wejścia Fortnum&Mason jest Burlington Arcade. Znaleźć tam można przede wszystkim brytyjskie marki. Ciekawe czy królowa czasem tam zagląda.

Na moim autorskim szlaku znajdował się także Fortnum and Mason. Dziś elegancki dom handlowy z towarami brytyjskich marek, np.herbaty i ciasteczek w pięknych opakowaniach czy męska i kobieca garderoba. Warto się tu wybrać w okresie świątecznym – dekoracja atrium jest zachwycająca. A kiedyś? Przez ponad 150 lat był królewskim bazarkiem zaopatrującym pałac w wina, herbaty czy przekąski.

Odwiedziłam także jeszcze jeden sztandarowy punkt Royal Warrant Holders – oficjalny sklep z pamiątkami sygnowanymi monarszymi emblematami i wizerunkami rodziny królewskiej. Nie da się ukryć, że nie tylko mieszkańcy Wielkiej Brytanii, ale także turyści przybywający do Londynu mają na punkcie Windsorów co najmniej lekkiego świra, a sygnowane pamiątki, mimo wysokiej ceny, rozchodzą się jak świeże bułeczki. Można znaleźć tam pocztówki, koszulki, pięknie zapakowane ciasteczka wzornictwem prosto z Pałacu Buckingham, figurki gwardii i pluszaki ulubionych piesków corgie królowej. Są też pamiątki bardziej wyrafinowane, jak złocona zastawa stołowa z dnia koronacji Elżbiety II, zastawa przygotowana na obchody najdłuższego na świecie stażu na tronie czy weselna zastawa Harrego i Megan.

W Muzeum Brytyjskim jest Dziedziniec Królowej Brytyjskiej otwarty w 2000 roku w miejscu byłej biblioteki. Aktualnie jest tam widowiskowa architektonicznie czytelnia oraz otwarta przestrzeń z niewielkimi stanowiskami handlowymi. Najlepszym miejscem, aby podziwiać urok tego pomieszczenia jest taras na drugim piętrze, skąd rozciąga się widok na owalne centrum podpierające szklany dach przypominający pajęczynę. Widok jest naprawdę niezwykły!

Odwiedziłam także Portrait Gallery, gdzie wystawione są portrety i popiersia najznamienitszych postaci brytyjskich, ale i ludzi ze świata z dziedziny polityki, nauki, literatury czy sztuki. Prawdę mówiąc z wielką ciekawością obejrzałam dziesiątki portretów kobiet i mężczyzn oraz zapoznałam się z ich sylwetkami. Wśród nich nie mogło zabraknąć kobiety zmieniającego się świata – Elżbiety II.

Wizerunek Elżbiety II znajduje się także na brytyjskich banknotach i banknotach krajów Zjednoczonego Królestwa. W 2017 postanowiono odświeżyć monetę o wartości £1 i banknoty £5 i £10. Banknoty są wykonane z tworzywa i widnieją na nich dwa budynki znajdujące się w Londynie: wieża Pałacu Westminster oraz Big Ben.

Z resztą o obecności kobiet na banknotach pisałam już wcześniej tutaj. Oczywiście i w tej materii królowa Elżbieta jest rekordzistką. Jak nie trudno zauważyć, na brytyjskich nominałach  można ją oglądać jo młodą kobietę zaraz po koronacji. Dotarłam jednak jeszcze do artykułu, w którym znajdziecie banknoty z całego świata, z różnych okresów i również w różnych etapów życia królowej: gdy jest małą dziewczynką a także dojrzałą kobietą. ZERKNIJCIE TU!

Bardzo popularny stał się serial “The Crown” opowiadający o życiu i sekretach Elżbiety II i Pałacu Buckingham. Świetnie zrealizowany, bardzo realistyczny i dopracowany w każdym szczególe trzyma w napięciu w każdym odcinku. Oglądaliście? https://www.youtube.com/watch?v=eqXN5Dro-dM

• obchodzi urodziny dwa razy w roku – ci władcy, którzy urodzili się w chłodnych miesiącach (tutaj 21 kwietnia) mają szansę obchodzić je po raz drugi tak, aby mogła mieć miejsce specjalna parada (tutaj  9 czerwiec)
• w 1963 upoważniła BBC do nakręcenia programu o codziennym życiu rodziny królewskiej będąc tym samym pierwszym władcą brytyjskim zezwalającym kamerom na wejście do pokojów prywatnych w pałacu
• królowa w Pałacu Buckingham ma swój bankomat
• jeśli na Pałacu Buckingham powiewa flaga oznacza to, że królowa jest w środku
• na terenie jednego z pałaców ma prywatnego McDonalda
• królowa zamiast budzika ma osobistego dudziarza
• na 50-lecie panowania zorganizowała pierwszy koncert pop w pałacu Buckingham. Podobno nie potrafiła usiedzieć w miejscu przy piosenkach Abby i tańczyła na parkiecie zaskakując zgromadzonych
• od trzydziestu lat królowa ma dublerkę, która uczestniczy we wszystkich przygotowaniach do ceremonii, sprawdza, czy nie razi ją słońce podczas przemówień, czy mikrofon jest ustawiony na odpowiednią wysokość
• królowa Elżbieta ma słabość do psów rasy corgie. Pierwszego otrzymała w wieku 18 lat. Do 2018roku posiadała swoją hodowlę corgie i innych ras, a imiona pochodzą od nazw jej kapeluszy i marek samochodów
• monarchini jeździ konno i prowadzi samochód. Nie musi mieć prawa jazdy ani numerów rejestracyjnych

• podczas oficjalnych spotkań nie wolno dotykać królowej z wyjątkiem momentu przywitania. Ta zasada niejednokrotnie była niechcący łamana przez licznych prezydentów ustawiających się z monarchinią do zdjęcia
• bardzo lubi robić zdjęcia swoim dzieciom i wnukom
• ma duże poczucie humoru i potrafi naśladować różne dźwięki, np. lądowanie samolotu Concorde
• jest pierwszą królową, która uczestniczyła w pokazie mody projektanta Richarda Quinna, którego jako pierwszego wyróżniła nagrodą Queen Elizabeth II Award of British Design
• Elżbieta II wybiera żywe kolory swoich kostiumów ponieważ wie, że ludzie, z którymi się widuje chcą sobie z nią zrobić zdjęcie, nawet jeśli jest bardzo daleko. Intensywne kolory pozwalają jej się wyróżnić z tłumu
• od 1989 używa tego samego lakieru do paznokci – Essie w kolorze Ballet Slippers
• od 1921 roku kosmetyki marki Yaldrey mają królewską gwarancję i zaopatrują Pałac Buckingham
• uważa się, że ma najpiękniejszą kolekcję biżuterii. Część skarbów można podziwiać na wystawach tymczasowych w Natural Gallery
• nie znosi butów na koturnie i nie pozwala ich zakładać w swojej obecności
• podobno bardzo szybko spożywa posiłki. Kiedy królowa kończy jeść, pozostali również muszą to zrobić.